To Τριώδιο

Τριώδιο λέγεται το λειτουργικό βιβλίο της Εκκλησίας, που περιέχει ύμνους, κυρίως του Εσπερινού και του Όρθρου, και χρησιμοποιείται στις Ιερές Ακολουθίες της ομώνυμης περιόδου, δηλ. από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι το Μεγάλο Σάββατο. Το τριώδιο περισσότερο από όλα τα εκκλησιαστικά βιβλία, που περιέχουν ιερές Ακολουθίες, οδηγεί τις ψυχές των πιστών τέκνων στην περισυλλογή και στην κατάνυξη. Για τον λόγο αυτό ονομάζεται και κατανυκτικό τριώδιο. Με τον κύκλο των εορτών του Τριωδίου ανανεώνονται τα βιώματα της νηστείας, της εγκράτειας, της μετάνοιας και της χαρμολύπης. Με τη βοήθεια που παίρνει ο πιστός από αυτό που δημιουργεί στην ψυχή, φθάνει στο Πάσχα ευλαβικός προσκυνητής των παθών και της αναστάσεως.

Ονομάζεται Τριώδιο, γιατί
στις ιερές ακολουθίες του όρθρου, όχι των Κυριακών αλλά των άλλων ημερών της εβδομάδας, οι Κανόνες αντί να έχουν εννέα ωδές, όπως είναι η γνωστή και συνήθης μορφή τους, έχουν τρεις ωδές (=Τριώδιον). Οι υμνογραφίες αυτές, είναι από τις πιο κατανυκτικές ολοκλήρου του λειτουργικού χρόνου που έγραψαν μεγάλοι ποιητές της Ορθοδοξίας.

Το Τριώδιο αποτελεί το κινητό εκείνο τμήμα του εκκλησιαστικού έτους που προπαρασκευάζει τους πιστούς για τον άξιο εορτασμό των Παθών και της Αναστάσεως με ανάλογα βιώματα, πνευματική καλλιέργεια και συμμετοχή, με αγώνα μετανοίας, προσευχής και νηστείας.

Η περίοδος του Τριωδίου έχει σκοπό να μας προετοιμάσει με νηστεία, προσευχή και μετάνοια, για να υποδεχθούμε τα Άγια Πάθη του Κυρίου μας και την ένδοξη Ανάσταση Του. Το Πάσχα μας αποτελεί το διαρκές πέρασμα μας, την είσοδο μας στην «καινή ζωή της Βασιλείας». Για να βιωθεί με περισσότερη πνευματικότητα η «εορτή των εορτών», είναι απαραίτητη η κατάλληλη εσωτερική προετοιμασία. Αυτή την διασφαλίζει η ευλογημένη περίοδος του Τριωδίου.

Η κατανυκτική περίοδος του Τριωδίου, που μέσα στους κόλπους της περιλαμβάνει τη Μεγάλη Σαρακοστή, αποτελεί για όλους τους πιστούς μοναδική ευκαιρία και δυνατότητα για πορεία μετανοίας. Την πνευματική πορεία μας την χαρακτηρίζει η μετάνοια που πρέπει να είναι συνεχής. Βέβαια, στην περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής χρειάζεται να είναι πιο έντονη μια και αυτή μας οδηγεί στον εορτασμό του Σταυρο-Αναστάσιμου Πάσχα. Να καθαρίσουμε δηλαδή την ύπαρξη μας από κάθε «μολυσμόν σαρκός και πνεύματος» και να δεχθούμε τον Χριστό στην ζωή μας.


Η περίοδος του Τριωδίου καλύπτει:

α. Τις τρεις εβδομάδες πριν από τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή (από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι την Κυριακή της Τυρινής). Οι πρώτες αυτές εβδομάδες λέγονται στην εκκλησιαστική γλώσσα «προφωνήσιμοι» διότι προαναφωνούν τους αγώνες που έχουμε να κάνουμε εναντίον των παθών και των δαιμόνων κατά την διάρκεια της Αγίας Τεσσαρακοστής.
β. Τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή (40 ημέρες, από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι την Παρασκευή πριν από το Σάββατο του Λαζάρου).
γ. Τις δυο ήμερες, Σάββατο του Λαζάρου και Κυριακή των Βαΐων, που είναι συνδετικές ήμερες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής με τη Μεγ. Εβδομάδα.
δ. Τη Μεγάλη Εβδομάδα (6 ημέρες).
του εχθρού να έχουν απλωθεί πάνω στη γη και είπα λυπημένος: Ποίος άραγε μπορεί να τις αποφύγει; Και άκουσα φωνή πού έλεγε: Η ταπεινοφροσύνη!».


Η Εκκλησία μας θέλοντας να μας διδάξει την ταπείνωση του Τελώνη και να μας προφυλάξει από την υπερηφάνεια του Φαρισαίου, μας καλεί να ψάλλουμε: «Φαρισαίου φύγωμεν υψηγορίαν, και τελώνου μάθωμεν τό ταπεινόν, εν στεναγμοίς πρός τόν Σωτήρα».

Το διαβάσαμε στο... faneromenihol.gr